Bismillah,

Alloh ta’ologa hamdlar, undan keyin payg’ambar bo’lmaydigan payg’ambarga, uning oilasi, sahobalari va to qiyomatgacha ularga

Ibn Qudoma rahimahulloh o‘zining «al-Mug‘niy» kitobida yozadi:
«Namozda Fotiha surasidan oldin va har bir suraning boshlanishida “Bismillahir Rohmanir Rohiym” deb aytish aksar ahli ilmlar nazarida shar’iy amaldir». (al-Mug‘niy, 1/344)

Namozda basmalani aytish ikki joyda sunnat hisoblanadi.

Birinchi o‘rin: Har rakatning boshida Fotihadan oldin aytiladi. Namoz boshlanganda, farz bo‘ladimi yoki nafl bo‘ladimi, Fotiha surasidan oldin basmalani aytish sunnatga muvofiq sanaladi. Bunda basmala aytish orqali Allohning ismi bilan o‘qishni boshlash va Unga murojaat qilishning ahamiyati ifoda etiladi.

Ikkinchi o‘rin: Fotihadan keyin o‘qiladigan zam suraning boshida basmala aytiladi. Bu zam sura har bir rakatda Fotihadan keyin qo‘shimcha ravishda o‘qiladi. Sura o‘qishdan oldin basmalani aytish sunnat hisoblanadi. Chunki har bir suraning boshi basmala bilan boshlanishi kerakligi shariatda tasdiqlangan.

Shuningdek, bu masalada bir muhim tafsilot bor: Agar zam sura boshidan o‘qilsa, basmala aytiladi. Lekin agar zam suraga suraning o‘rtalaridan boshlab o‘qish rejalashtirilsa, basmala aytilmaydi. Chunki basmala suraning boshida aytiladi, o‘rtasidan boshlab o‘qilganda esa suraning boshlanishi inobatga olinmaydi.

Demak, namozxon agar suraning boshidan o‘qishni boshlab, har bir surani basmala bilan boshlasa, sunnatga amal qilgan bo‘ladi. Ammo suraning o‘rtasidan o‘qishni boshlasa, basmalani aytish shart emas. Bu shariat ahkomiga mos amaldir va ahli ilm bu borada ittifoq qilgan.

(Manba: al-Mug‘niy, 1/344)