Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Bu ish — ya’ni bozordan sotib olingan molni o‘sha yerning o‘zida foyda qo‘yib sotish — joiz, lekin bunda bir shart bor: mojaro va janjalga sabab bo‘lishi mumkin bo‘lgan holatlardan ehtiyot bo‘lish kerak.

Rasululloh ﷺ oziq-ovqat mahsulotlarini sotishda quyidagicha tartibni tavsiya qilganlar:

“(Yegulikni) o‘lchab olib, keyin o‘lchab soting.”

Yana bir rivoyatda aytilishicha,

“To molni o‘z joyingga olib bormaguningcha sotma.”

Bu hadislar shuni bildiradiki, odam molni butunlay egalik qilib olmasdan turib uni sotishi makruh yoki man etilgan. Bu, ayniqsa, oziq-ovqat kabi tovarlarga tegishli bo‘ladi.

Masalan, siz bozordan bir kishidan molni sotib oldingiz, lekin uni hali o‘zingiz olmasdan, boshqa bir mijozga aytmoqchisiz: “Mana, olaver, narxi mana shuncha.” Shunda u molni olayotgan odamga boshqa xalta yoki o‘lchovda chiqqan narsa berilishi mumkin, va bu kelishmovchilik yoki tortishuvga olib keladi. Ana shunday holatlardan saqlanish uchun ulamolar:

• Molni to‘liq o‘zingizniki qilib oling.

• Keyin uni sotish bilan shug‘ullaning, deganlar.

Molni “rohliga olib borish” degani — shartli ravishda molni o‘zingiz tasarruf qiladigan holatga olib kelishdir. Bozor hududidan chiqish shart emas. Asosiysi — mol sizning mulkingizga to‘liq o‘tgan bo‘lishi, ya’ni siz u bilan ixtiyoringizcha muomala qila olishingiz kerak.

Xulosa: Ha, bozordan mol olib, o‘sha yerning o‘zida ustiga foyda qo‘yib sotish joiz. Ammo molga to‘liq egalik qilmasdan turib uni sotish, ayniqsa janjal va kelishmovchilikka olib keladigan holatlarda — makruh yoki man qilingan bo‘lishi mumkin.

Vallohu A’lam.