Bir odam vafot etib, mulklar qoldirdi. Katta o‘g‘il: “Otam bilan birga ishlaganim uchun bu uy va mashina meniki bo‘ladi, qolgan merosni taqsimlang”, deb turibdi. Shu holatda bu narsalar to‘g‘ridan meros bo‘lib hisoblanadimi yoki u da’vo qilayotgan mulklar haqiqatan unga tegishli bo‘lishi mumkinmi?

Nashr sanasi: October 2, 2025

Savol raqami: 2580

Ko'rilgan: 37

Savol :

Bir amaki vafot etib, orqasida quyidagi mulklar qoldi:

4 sotix yer;
O‘zi yashagan hovli;
Mashina;
Naqd pul;
Issiqxona;
Katta o‘g‘illarining uyi.
Amakining 3 o‘g‘il va 1 qizi bor. Katta o‘g‘il: «Otam bilan birga ishlaganim uchun tirikligida topilgan pullarda mening ham hissam bor edi. Men yashab turgan uy va mashina meniki bo‘ladi. Qolgan narsalar meros sifatida taqsimlanadi», deydi. Shunaqa holatda nima qilinadi?

Javob :

O’xshash savol-javoblar

Qisqacha javob; Bismillah, Agar u ishlagan bo‘lsa, haqdor bo‘lishi mumkin. Lekin uyni yoki mashinani to‘liq o‘ziniki deb olish uchun bu da’voga asos bo‘ladigan dalil, guvoh, shartnoma yoki isbot bo‘lishi kerak. “Birga ishladik” degan bilan butun mulk egasi bo‘lib qolmaydi. Qolgan mulklar esa shar’iy meros hisoblanadi va barcha vorislarga teng ulushda taqsimlanadi. Vallohu a’lam.

Bismillah,
Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo‘lsin.

Bu kishining gapida jon borga o‘xshaydi, chunki “Otam bilan birga ishlaganman” desa, demak bu ham mehnat qilib, o‘sha qandaydir hissasini qo‘shgan-da shunga. Faqatgina qancha birga ishlagan, nima qilgan — o‘shani bilish kerak. “Ishlagan” degani ozroq hissasini qo‘shib qo‘ygan bo‘lsa, butun uy-joyiga egalik qildi degani emas bu.

Haqiqatan o‘zi yashab turgan uyiga haqli bo‘ladigan darajada ishlab, hissa qo‘shganmi shu ishga? Agar hissa qo‘shgan bo‘lsa — to‘g‘ri gapi. Buni bir o‘rtada bir insofli va holatni bilgan kishiga bayon qilib bersin. U kishi, masalan: “Ko‘rib turibman, haqiqatdan mana shu ota bilan ishlagan. Sen nima ish qilgansan o‘zi? Men manabu ishlarni qilganman . Necha yil? Buncha yil ishlaganman. Men demak, shuncha yilda ishlash badaliga bitta uy orttirdim. Mana shu uy meniki bo‘ldi”, deyishingiz mumkin. Yoki ukalar aytishi mumkin: “Xo‘p, siz ‘uy quribsiz . Otam nima qildi?

Siz, masalan, bitta uy, mashina olibsiz. Otam nima qildi shu yerda ishlab? Bu uyga siz hozir ‘sherikman’ deb o‘tiribsizga. Otam nima qildi bu yerda? Otamni topgani qayerga ketdi, bo‘lmasa? Demak, siznikiga kirib ketgan. Sizning o‘sha uyingizda ham yarmi otamning haqqi o‘sha.

Mayli, siz ishlaganingiz uchun, balki yarim uyingiz sizning xizmatingizdir, lekin hammasi emasdir. Ko‘ryapsizmi, mana shundan muammo chiqadi. Ana shularni bir yechish kerak, ko‘rib. Haqiqatda necha yil yashagan, ishlagansiz va nima qilgansiz — shuni bilsa, uydagi haqdorligingiz qancha?

Undan keyin qolgan merosga siz, aka sherik bo’sa — bo‘ladi ukalari bilan.

Vallohu a’lam.

Javob muallifi:

Shayx Sodiq Samarqandiy

Maqola foydali bo’ldimi?

Yo’nalishlar

Bizga bog’laning

Savol :

Javob :

Hayvonlarni hayvonot bog‘ida saqlash ularga zulm emasmi? Bu gunoh emasmi?

Hayz tugagan kunning ertasiga yana qizil aralash oqlik kelsa, namozlar nima bo‘ladi?

Yubiley va tug‘ilgan kunlar o‘tkaziladigan oshxonada halol taom bo‘lsa, u yerda ovqatlanish yoki taom xarid qilish joizmi?

Klinikada ishlayman. Ba’zan bemorga yordam bo‘lsin deb, ikkita tishni davolab, kassada bitta deb yozaman. Bu ishim joizmi?

Bir tanishim: “Yillar davomida Allohdan so‘rayman, lekin yomon odatlarimdan chiqa olmayapman. Demak, taqdirimda shunday yozilgan”, deydi. Bu to‘g‘rimi?

Ustoz, er-xotin ajrashgan. Bolalar otasi beradigan aliment pulini ona o’zi uchun ham ishlatishi joizmi?