Onam dunyodan o‘tganiga 18 yil bo‘lgan. Hayotlik vaqtida ishxonasidan qarz olib, chet elga ishlashga ketgan edi. Endi esa bu qarzni to‘lashning imkoni bo‘lmayapti. Marhum onam uchun bu holatning hukmi qanday?
Alloh onangizga rahmat qilsin. Onangiz vafot etgan bo‘lsalar-da, agar bo‘ynida qarz qolgan bo‘lsa, bu haligacha uning zimmasida hisoblanadi. Qarz — bu jiddiy mas’uliyat. Agar to‘lanmasa, qiyomat kuni albatta so‘raladi va u qarz onangizdan undirilib olinadi.
Shuning uchun sizlar, yaqinlari sifatida, imkon qadar bu qarzni to‘lashga harakat qiling. Bu sizning zimmangizdagi majburiyat bo‘lmasa ham, onangizni azobdan qutqarish uchun qilinadigan katta yaxshilik bo‘ladi. Agar ishxona bilan bog‘lanish imkoni bo‘lsa, u yerdagilarga murojaat qiling. Balki ular bu qarzni kechishar, yoki hech bo‘lmasa bir qismini qabul qilishar. Bularning barchasi onangizni yengillatadi, chunki qarzdan qutilmagan kishi qiyomatda og‘ir javobgar bo‘ladi.
Qarzini o‘z vaqtida qaytarmay yurgan kishi dunyoda yutib yurgandek tuyulishi mumkin, ammo oxiratda albatta yutqazadi. Rasululloh ﷺ aytganlar: “Qarzli kishining ruhi qarz to‘lanmaguncha ushlab turiladi.” (Imom Ahmad rivoyati)
Shuning uchun agar onangizni chin dildan yaxshi ko‘rsangiz, unga oxiratda yengillik bo‘lishini istasangiz, bu qarzni to‘lashga harakat qiling. Bu dunyodayoq uni halollashtiring. Vallohu a‘lam.