Mashhur qidiruvlar:

tavhid namoz zakot
Bosh sahifa >Har xil >Qo‘yning moyagini yeyish halolmi yoki harommi?

Qo‘yning moyagini yeyish halolmi yoki harommi?

Nashr sanasi: June 14, 2025

Savol :

Ustoz, qo‘yning moyagi (ya’ni erkaklik urug‘ bezi) halolmi yoki harommi? Og‘aynilar bilan shu masalada tortishib qoldik. Men “harom, yeb bo‘lmaydi” deb aytdim, ular esa “halolligiga fatvo bor” deyishdi. Iltimos, dalili bilan tushuntirib bering.

Javob :

O’xshash savol-javoblar

Qo‘yning moyagini yeyish qat’iy harom emas. Rasululloh ﷺdan bu haqda aniq taqiq kelmagan. Ba’zi ulamolar uni makruh tahrimiy deyishgan, ya’ni yeb qo‘yish yaramaydi, lekin harom deyish uchun dalil yetarli emas. Asl hukm — halollik, harom deyish uchun qat’iy dalil kerak.

Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Asl hukmga ko‘ra, go‘shti halol bo‘lgan hayvon (masalan, qo‘y) Alloh tomonidan halol qilingan bo‘lsa, uning barcha a’zosi ham haloldir. Qur’on va sunnatda faqat aniq harom qilingan narsalar sanab o‘tilgan:

  • O‘lik hayvon (mayta)

  • Oqizilgan qon

  • Cho‘chqa go‘shti

  • Allohdan boshqasiga so‘yilgan hayvon va h.k.

Qo‘yning moyagi haqida esa Rasululloh ﷺdan aniq bir taqiq kelmagan. Ba’zi ulamolar, xususan Said ibn Musayyibdan kelgan mursal (zanjirsiz) rivoyatda qo‘yda “yetti joy harom” deyiladi. Ular orasida moyak ham bor. Hanafiy ulamolari bu xabarni dalil qilib, moyakni yeyishni “makruh tahrimiy” deb aytishgan. Ya’ni — yeb qo‘yish yaramaydi, lekin qat’iy harom ham deyilmaydi.

Shuning uchun:

  • Yeyishni xohlamagan kishi yemasin, bu tabiiy norozi bo‘lishdir.

  • Ammo harom deyish og‘ir gap — bunga qat’iy dalil kerak.

  • Asl holatda u halol yoki muboh sanaladi.

Yani:
– Halollikka dalil shart emas, u asl holat.
– Harom deyish uchun esa qat’iy dalil bo‘lishi shart.

Shuning uchun sizning “harom” deyishingiz ishonchli dalilga tayanmasa, bu to‘g‘ri bo‘lmaydi. Halolligiga esa asos bor — asl hukm halollikdir.

Vallāhu a‘lam.

Javob muallifi:

Shayx Sodiq Samarqandiy

Maqola foydali bo’ldimi?

1

  • Uch kishi sheriklik asosida qilayotgan ish haqida.

    September 5, 2025
  • Musulmon kofir yurtda yashasa bo‘ladimi?

    September 4, 2025
  • Tojikistonda “halol” muhri bosilgan kolbasalarni yesak bo‘ladimi?

    September 4, 2025
  • Ovsinlar bir-birining bolasini emizsa, hamma bolalari bir-biriga mahram bo‘lib qoladimi?

    September 2, 2025
  • Tog‘asining o‘g‘liga tekkan va nosog’lom farzand ko‘rgan ayolning savoli.

    August 31, 2025
  • Mashinani haddan tashqari tez haydash natijasida o‘lsa, o‘zini o‘ldirgan hukmida bo‘ladimi?

    August 31, 2025