Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Agar mayyitni yuvgan odam bu ishni kasb sifatida, ya’ni pul evaziga qiladigan bo‘lsa va odamlar orasida “g‘assol” (ya’ni o‘lik yuvuvchi) sifatida tanilgan bo‘lsa, uni rozi qilish, xizmat haqini berish farzdir.

Bu holat, xuddi siz bir taksichi bilan oldindan narx kelishmagan bo‘lsangiz ham, u sizni manzilga olib borgandan keyin odatdagi (urfdagi) haqi bor bo‘lishiga o‘xshaydi. Odam o‘z xizmatini bajargan bo‘lsa, uning haqi ado etilishi kerak.

Rasululloh ﷺ dedilar:

“Uch toifa odam bor, Qiyomat kuni Alloh ularning dushmani bo‘ladi…”
Shulardan biri: “Bir kishi bir insonni ishlatib, ishidan to‘liq foydalangan, ammo ish haqini bermagan odam.”
(Ahmad rivoyati)

Agar g‘assol bu ishni Alloh rizosi uchun, savob umidida, ijara niyatisiz bajargan bo‘lsa, u holda bu xizmat uchun haq so‘ramaydi, rozi qilish shart emas. Biroq kasb sifatida bajarayotgan bo‘lsa, xizmat haqini berish shar’an vojib bo‘ladi.

Urf va kelishuvga ko‘ra:

• Agar oldindan narx kelishilgan bo‘lsa, shunga muvofiq haqi beriladi.

• Agar kelishilmagan bo‘lsa, unda jamiyatdagi urfga qaraladi.
  Ya’ni o‘sha joyda odatda g‘assollar qancha olishi odat bo‘lsa, shu miqdorda haq beriladi.

Rozi qilish bu yerda haddan tashqari ko‘p pul berish degani emas. Balki haqqini to‘lab, odatdagi miqdorda hurmat bilan muomala qilishdir.

Xulosa:
Mayyitni yuvuvchi agar bu ishni kasb sifatida bajarayotgan bo‘lsa, uni rozi qilish, xizmat haqini to‘lash vojibdir. Lekin agar savob umidida, ijarasiz bajargan bo‘lsa, rozi qilish shart emas. Har holda oldindan kelishish yoki urfga muvofiq amal qilish kerak.

Vallohu a‘lam.