Share on FacebookShare on WhatsappShare on TelegramCopy LinkLink is Copied!
Savol :
Tavhid nimani anglatadi va uning toifalari qanday?
Javob :
O’xshash savol-javoblar
Tavhid nima?
Tavhid arabchada Allohga birlik nisbat berish va Uni Zoti va Sifatlarida sherigi va tengi yo’q, yagona va yagona deb ta’riflash ma’nosini bildiradi.
Arablar vohid, ahad va vohid deyishadi, barchasi bir ma’nodadir. Alloh taolo Vohiddir, ya’ni hech qanday jihatdan unga tengdosh va tengdosh yo’q. Demak, tavhid Allohning yagonaligini, Unga o’xshashi yo’qligini bilishdir. Kimki Allohni bu so’zlar bilan tan olmasa va Uni sherigi va sherigi bo’lmagan yagona, deb ta’riflamasa, tavhidga ishonmaydi.
Tavhidning shar’iy ta’rifi
Tavhidning shar’iy ta’rifiga kelsak, bu yolg‘iz Ollohni iloh va Rabbiy deb e’tiqod qilish va Rabbiylik va ilohiylik sifatlarini yolg‘iz Unga nisbat berish demakdir.
Bunga quyidagicha ta’rif berish mumkin: Alloh taoloning Robbiligida (rububiyyada), ilohiyligida (uluhiyya) yoki ism va sifatlarida (al-asmo val-sifat) hech qanday sherigi va sherigi yo’q, deb e’tiqod qilish.
Bu so’z (Tavhid) va uning hosilalari Qur’on va Sunnatda shu ma’noda qo’llangan.
Tavhid toifalari
Buni anglagandan so’ng, ta’kidlash joizki, ulamolar tavhidni quyidagi tarzda uch toifaga bo’lishgan:
Tavhid ar-rububiyya (Ilohiy Rabbiylikning birligi), Tavhid al-uluhiyya (Ilohiylikning birligi) va Tavhid al-asmo val-sifat (Ilohiy ism va sifatlarning birligi).
Javob muallifi:
Shayx Muhammad ibn Solih al-Usaymin (rahimahulloh)