Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Ha, savolingizning o‘zidayoq javob bor: agar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday qilmagan bo‘lsalar, demak, bu ishni sunnat deb doimiy qilish – bid’atka kiradi.

Agar har doim ovqatdan so‘ng qo‘l ko‘tarib duo qilish sunnat deb qaralsa yoki bu odat qat’iy tartibda bajariladigan ibodatga aylansa, bu holda bid’at hisoblanadi. Chunki sunnat deb e’tiqod qilib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qilmagan narsani ado qilish — dinni o‘zgartirishga olib boradi.

Ammo ba’zi hollarda dasturxon atrofida birov duo qilib qolsa, boshqalar “Omin” desa yoki oddiy duo o‘qilsa — bu joiz. Chunki duo qilish va “Omin” deyish Qur’onda ham zikr qilingan. Masalan, Muso alayhissalom duo qilganlarida Horun alayhissalom “Omin” deganlar, bu duo ijobat bo‘lgani Qur’onda zikr etilgan.

Demak:

• Doimiy tartibga aylantirilsa va sunnat deb e’tiqod qilinsa — bid’at.

• Tasodifiy holatda, duo niyati bilan qilingan bo‘lsa — joiz.

Xulosa: Sunnat deb qabul qilmaslik va hech kimni “duo qilmagan” deb ayblamaslik kerak. Har kim erkin ravishda duo qilishi mumkin, lekin bu amal sunnat maqomiga chiqarilmasin.

Vallohu a‘lam.