Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Agar siz har bir sherikni muayyan tovar turiga mas’ul qilib, undan kelgan foydani alohida hisoblay olsangiz, ya’ni savdo-sotiqdan keyin qaysi mahsulotdan qancha foyda chiqqanini aniq hisoblab bera olsangiz, bu ish joiz bo‘ladi.

Lekin bunday hisob-kitobni to‘liq va adolatli olib borish juda mushkul. Chunki do‘kon ichida barcha mahsulotlar birga sotiladi, daromadlar aralashadi. Qaysi mahsulot qancha foyda berganini aniqlash qiyin bo‘lishi mumkin.

Shuning uchun eng to‘g‘ri va adolatga yaqin yo‘l — umumiy investitsiyani jamlab, barcha sheriklarning qo‘shgan puliga proportsional tarzda foydani taqsimlashdir. Masalan, kimdir 50 million, boshqasi 100 million qo‘shgan bo‘lsa, har oy yoki har kvartalda chiqgan foyda ularga qo‘shgan puli nisbatida bo‘linadi.

Bu usul bilan hisob-kitob ham oson bo‘ladi, kelishmovchiliklar ham oldi olinadi. Aks holda, noto‘g‘ri bo‘linish birovning haqqini yeb qo‘yish xavfini keltirib chiqaradi va bu esa harom bo‘lishi mumkin.

Agar sizda aniq va ishonchli buxgalteriya tizimi bo‘lsa va kompyuter dasturlari orqali har bir mahsulotdan qancha foyda tushganini hisoblab bera olsangiz, unda har bir sherikni o‘z sohasi bo‘yicha foydaga sherik qilish ham mumkin.

Vallohu a‘lam.