Bismillah,

Alloh ta’ologa hamdlar, undan keyin payg’ambar bo’lmaydigan payg’ambarga, uning oilasi, sahobalari va to qiyomatgacha ularga yaxshilikda ergashganlarga salavot va salomlar bo’lsin.

Namoz vaqti kirishidan oldin tahorat olish joiz ekani haqida ulamolar o‘rtasida ijmo‘ mavjud. Ya’ni, bu masala ittifoq bilan joiz hisoblanadi.

Imom Navaviy (rohmatullohi alayh) ham bu masalada ijmo‘ borligini ta’kidlagan va erta tahorat olish afzalroq ekanini aytgan.

Nima uchun oldin tahorat olish afzal?

1. Vaqtida masjidga borish oson bo‘ladi – Erta tahorat olib, azondan oldin yoki azon paytida masjidga borib, birinchi safda joy olish afzal bo‘ladi.
2. Kechikib qolish ehtimoli yo‘q – Namoz vaqti kirgandan keyin tahorat olish, keyin esa masjidga chiqish kechikishga sabab bo‘lishi mumkin.
3. Hadis bilan tasdiqlangan amaliyot – Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) fath kuni bitta tahorat bilan bir necha namoz o‘qiganlar. Bu esa tahoratni vaqtidan oldin olish mumkinligi uchun dalil bo‘ladi.

Istisno holatlar (Tahoratni oldindan olish mumkin bo‘lmagan holatlar)

• Istihazo ko‘radigan ayollar – Ya’ni, doimiy qon kelishi (hayz emas) bo‘lgan ayollar har bir namoz vaqti kirgandan keyin alohida tahorat olishlari shart.
• Tibbiy holatlar (doimiy holatdagi uzrlar)
  • Doimiy ravishda yel chiqib turadiganlar
  • Siydik tomchilari to‘xtamaydiganlar

– Bu guruhdagi kishilar uchun tahorat qoidasi:
1. Namoz vaqti kirgandan keyin tahorat olishlari shart.
2. Ularning tahorati faqat bitta namoz uchun amal qiladi.
3. Tahorat olgandan keyin chiqadigan najosat yoki yel tahoratni buzmaydi.

Dalil:
– Fotima binti Hubaysh (roziyallohu anho) rivoyat qiladi:
Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) huzurlariga kelib shunday dedilar:
“Ey Rasululloh, men istihazo qoni ko‘ryapman va to‘xtamaydi. Namozni tark qilsam bo‘ladimi? “

Shunda Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) dedilar:
“Yo‘q, bu tomirdan keladigan qon bo‘lib, hayz qoni emas. Sen odatiy hayz kunlaringda namozni tark qil, keyin g‘usl olib namozingni davom ettir.” (Sahih Buxoriy, 228)

– Ba’zi rivoyatlarda: “Har namoz oldidan tahorat ol”, deyilgan.
– Ulamolar orasida ixtilof bo‘lsa ham, to‘g‘riroq qarash – bu kabi kishilar uchun har namoz vaqti kirganda yangidan tahorat olish shartligi.

Xulosa:

• Oddiy kishilar – Namoz vaqti kirishidan oldin tahorat olishlari joiz va afzal.
• Uzluksiz najosat kelishi (istihazo, yel chiqishi, siydik tomchilari) bo‘lgan kishilar – Har namoz vaqti kirgandan keyin tahorat olishlari shart.
• Jumaga borayotgan yoki masjidga boradigan bemorlar – Azondan keyin tahorat olib chiqishlari lozim, oldindan tahorat qilib borish joiz emas.

Vallohu A’lam.