Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Bir inson boshqasini bir gunohdan qaytarish maqsadida: “Agar shu ishni yana qilsang, salom bermayman, uyimga kelma, men ham sening uyingga bormayman,” desa, bu holat “shar’iy hajr” deyiladi. Ya’ni, bu – noto‘g‘ri ishni to‘xtatish uchun vaqtincha aloqani uzish.

Bu Rasululloh ﷺ amallarida ham bor. Masalan, Ka’b ibn Malik va ikki sahobiy jihodga chiqmagani uchun 50 kun hajrda bo‘lgan. Bu ularni tavbaga undagan edi. Demak, agar hajr foyda bersa, ya’ni gunohni to‘xtatsa, u shariy jihatdan ma’quldir.

Ammo agar bu hajr foyda bermasa, aksincha, zarar keltirsa yoki yana yomonlashishga olib kelsa, u holda bu hajrning ma’nosi qolmaydi. Shuning uchun shariy hajr doriga o‘xshaydi – uni me’yorida ishlatish kerak. Ortig‘i ham, kamrog‘i ham zararli.

Agar opa qasamini buzsa, kaforot beradi. Ammo aloqa uzilgan holatda singlisining gunohi davom etsa, aloqani tiklab, boshqa yo‘ldan nasihat qilish kerak bo‘ladi. Bu yerda yana bir muhim jihat bor: har ikkisi ham ba’zan namoz o‘qib, ba’zan o‘qimas ekan. Bu esa juda og‘ir holat.

Namozni tark etish katta gunoh. Rasululloh ﷺ aytganlar: “Kim bir namozni ataylab tark qilsa, kufr qilgan bo‘ladi.” Qiyomat kuni eng birinchi hisob-kitob qilinadigan amal – bu namozdir. Agar to‘liq bo‘lsa, najot topadi. Bo‘lmasa, hisob og‘irlashadi.

Shuning uchun mening nasihatim: namozga mahkam bo‘linglar. Bugun borligimiz – fursat. Alloh bu imtihonlarni sabr bilan yengib o‘tishni hammamizga nasib qilsin.

Vallohu a’lam.