Muroqoba (Alloh ko‘rib turganini anglash) musulmon kishining har qanday sharoit va vaziyatni yodda tutishi, Alloh uni ko‘rishi va uning yaxshi va yomon ishlarini bilishiga, uning fikrlari va fikrlarida yashiringan narsalarni bilishiga ishonch bilan ishonishini bildiradi. Muroqaba har bir musulmon uchun zarurdir, chunki u orqali u ibodatlarida ixlosga erishadi, ularni to’g’ri bajaradi va haromlardan saqlaydi.

Allohga hamdlar bo’lsin.

Muroqoba nima va uning Islomdagi ahamiyati?

Muroqoba (Alloh ko‘rib turganini anglash) musulmonning har qanday sharoitda va vaziyatda yodda tutishi va Alloh uni ko‘rib turishiga, yaxshi yoki yomon amallarini barcha qobiliyatlari bilan bilishiga va nimalardan xabardor ekanligiga chin ishonch bilan ishonishini anglatadi.

Ibn al-Qayyim rahimahulloh aytdilar:

Muroqaba degani, Alloh taolo o’z amallarining ko’rinib turgan va yashirin narsalarini doimo kuzatib turishidan doimo xabardor bo’lish va ishonch hosil qilish demakdir.

Buni doimo bilish va bunga ishonch hosil qilish Muroqabadir; Alloh taolo uni kuzatib turishini, unga qarab turishini, aytganlarini tinglashini, har doim va har daqiqada qilayotgan ishlarini bilishini bilishning natijasidir… (Madorij as-Solikin, 2-oyatdan iqtibos oxiri). /1489)

Allohning doimiy hushyorligi uchun Qur’ondan dalil

Bu imonning asosiy qoidalaridan biridir. Ushbu g’oya haqida ko’plab diniy matnlar mavjud, masalan, quyidagi oyatlar:

وَٱعْلَمُوٓا۟ أَنَّ ٱللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِىٓ أَنفُسِكُمْ فَٱحْذَرُوهُ ۚ وَٱعْلَمُوٓا۟ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌۭ ٢٣٥

{Va bilingki, Alloh sizning ichingizdagini biladur. Bas, Undan ehtiyot bo’ling. Bilingki, Alloh mag‘firatli va halimdir.” (Baqara, 235).

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُوا۟ رَبَّكُمُ ٱلَّذِى خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍۢ وَٰحِدَةٍۢ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًۭا كَثِيرًۭا وَنِسَآءًۭ ۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ ٱلَّذِى تَسَآءَلُونَ بِهِۦ وَٱلْأَرْحَامَ ۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًۭا ١

{Ey insonlar, sizlarni bir jondan yaratgan, undan juftini yaratgan va ikkalasidan ko’p erkak va ayollarni tarqatib yuborgan Robbingizdan qo’rqing. Va U orqali bir-biringizdan so’raydigan Allohdan qo’rqing. Albatta, Alloh sizlarning ustingizda kuzatuvchidir.» (Niso, 1).

Alloh taoloning mushohada va muroqaba haqida hadis:

Abu Hurayra (r.a.) rivoyat qilgan hadisda Jabroil alayhissalom Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamdan ehson haqida so‘radilar. U: «Allohga go‘yo Uni ko‘rayotgandek ibodat qilishdir, chunki sen Uni ko‘rmasang ham, U seni ko‘rib turuvchidir», dedilar. (Buxoriy, 50 va Muslim, 9 rivoyati).

Allohning ismlari va Muroqaba o’rtasidagi bog’liqlik

Muroqaba Allohning Al-A’lim (Biluvchi), As-Somi` (Eshituvchi), Al-Basir (Hamma narsani ko’ruvchi) kabi go’zal ismlariga iymon keltirishning natijalaridan biridir.

Ibn al-Qayyim rahimahulloh aytdilar:

Muroqaba Allohga Ar-Raqib, Al-Hafiz, Al-A’lim, As-Sami’ (eshituvchi) ekanligini bilgan holda ibodat qilish demakdir. ), Al-Basir (barcha narsani ko’ruvchi). Kim bu ismlarni tushunsa va shu asosda Allohga ibodat qilsa, U doimo kuzatib turganligini anglaydi (Muroqaba). Alloh bilguvchidir. (Madarij as-Solikindan soʻnggi iqtibos, 2/1493)

Muroqaba ibodat va amallarda ixlosga yetaklaydi

Muroqoba har bir musulmon uchun zarurdir, chunki u orqali ibodatlarda ixlosga erishadi, ularni to’g’ri bajaradi va haromdan saqlanadi.

An-Navaviy rahimahulloh aytadilar:

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Allohga go‘yo Uni ko‘rayotgandek ibodat qilishdir, chunki sen Uni ko‘rmasang ham, U seni ko‘rib turadi…”

Bu so‘zlardan maqsad musulmonni ibodatda xolis bo‘lishga undashlikdir.

Ilm egalari insonlarni solih kishilar bilan do’stlashishga tavsiya qiladilar. Solih kishilarni hurmat qilishlik, ulardan hayo qilishlik, kishini gunoh qilishdan saqlaydi. Agarki solih kishilarni atrofida yurgan insonlar ulardan hayo qilib gunohlar qilmas ekanlar, endi Alloh taolo uni doimo kuzatib turganini his qilgan inson o’zini qanday tutadi?

Allohu A’lam.