Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Qur’onni maqomlarga solib o‘qish Rasululloh ﷺdan va sahobalardan kelmagan. Bu sunnat emas, balki so‘nggi zamonlarda paydo bo‘lgan bid’at amallardan sanaladi. Qur’onni o‘qishda muhim narsa — tartil (ya’ni ravon va harflarni to‘g‘ri talaffuz qilib o‘qish) bilan tilovat qilishdir. Alloh taolo marhamat qiladi:

وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا
“Qur’onni tartil bilan (sekin va chiroyli talaffuzda) o‘qi.” (Muzzammil, 4)

Maqomli o‘qish ba’zida Qur’onni musobaqa yoki san’atga aylantirib yuboradi. Ko‘plab qori va ulamolar bu yo‘lni qoralagan. Chunki Qur’on tilovati — ibodat, Allohning kalomini xushu’, ta’zim va ixlos bilan o‘qishdir, tomosha yoki spektakl emas.

Musiqa asboblaridan — hatto inson ovoziga yaqin bo‘lsa ham — Qur’on o‘qishni “sozlash” maqsadida foydalanish xato bo‘ladi. Bu Qur’onni musiqaga o‘xshatishga olib borishi mumkin.

Shuning uchun:

• Qur’onni arab tilida to‘g‘ri tajvid bilan o‘qishni o‘rganish yetarlidir.

• Maqomlarga tushirish, ritmga solish shariatga zid amallar sirasiga kiradi.

• Qur’on — zikr va hidoyat manbai, uni chiroyli va odobli tarzda, lekin sunnat asosida o‘qish lozim.

Xulosa: Qur’onni maqom bilan o‘qish va musiqiy asboblar yordamida uni “o‘rgatish” joiz emas. Qur’on o‘zining Allohdan nozil bo‘lgan ulug‘ kalomligicha, soddalik va ixlos bilan o‘qilishi kerak.

Vallohu a‘lam.