---

Qur’ondagi dalillar

Alloh taolo marhamat qiladi:

وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا
“Allohning go‘zal ismlari bordir. Bas, Unga o‘sha (ism)lar ila duo qiling.” (A’rof: 180)

Bugun Allohning izni bilan Ash-Shaafiy — Shifo Beruvchi ismi haqida suhbatlashamiz. Alloh taolo barcha shifoning yagona manbaidir.

---

Payg‘ambarlarning so‘zlarida shifo

Ibrohim (a.s) duolari:

“Kasal bo‘lganimda, U (Alloh)ning O‘zi menga shifo berur.” (Shuaro: 80)

Qur’ondagi marhamatlar:

• “Biz mo‘minlar uchun shifo va rahmat bo‘lgan Qur’on oyatlarini nozil qilamiz.” (Isro: 82)
• “(Asalarilarning) qorinlaridan turli rangdagi sharob (asal) chiqar. Unda odamlar uchun shifo bordir.” (Nahl: 69)

---

Rasululloh ﷺning shifo duolari

اللَّهُمَّ رَبَّ النَّاسِ، أَذْهِبِ الْبَأْسَ، اشْفِ وَأَنْتَ الشَّافِي، لَا شِفَاءَ إِلَّا شِفَاؤُكَ، شِفَاءً لَا يُغَادِرُ سَقَمًا

Ma’nosi:
“Allohim, insonlarning Robbi! Dardni ketkaz, uni davola. Chunki Sen Ash-Shaafiy (Shifo Beruvchi)san. Sendan o‘zga shifo yo‘q. Sen bergan shifo kasallikdan asar ham qoldirmas.” (Buxoriy, Muslim)

---

Shifoning haqiqiy manbai

• Butun shifo Allohdandir.
• Doktorlar, tabiblar, dorilar — barchasi sabab, ammo haqiqiy shifo Ash-Shaafiy bo‘lgan Allohning qo‘lidadir.
• Alloh xohlasa, og‘ir kasal ham oddiy narsalar bilan sog‘ayadi; Alloh xohlamasa, eng kuchli dori ham foyda bermaydi.

Misol:
Ayyub (a.s) yillar davomida og‘ir dardda yotganlar. Alloh taolo ularga dedi:

«Oyoqing bilan yerga tep!»
Oyoq tekkanda chashma chiqdi. Ul zot suvda cho‘mildilar, ichdilar va barcha dardlaridan shifo topdilar. (Sod: 42-43)

---

Kasallik — mo‘min uchun sinov

• Shifo oddiy narsalarda bo‘lishi mumkin: asal, zamzam, giyohlar.
• Kasallik Allohning g‘azabi emas. Gunohlarni yuvish va darajalarni ko‘tarish uchun beriladi.

Rivoyat qilinadi: Fir’avnning hatto bir tishi ham og‘rimagan. Mo‘min esa sinovdan o‘tadi va oxirida gunohsiz holda bu dunyoni tark etadi.

---

Qalb kasalliklariga shifo

Alloh nafaqat jismiy dardlarni, balki qalb kasalliklarini ham davolaydi:

• Hasad
• Riyо
• Nifoq
• Hiyonat
• G‘illat

Qur’on aytadi:

يَوْمَ لَا يَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ • إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ
“O‘sha kunda na mol-dunyo va na farzandlar foyda bermas. Faqat Alloh huzuriga pok qalb bilan kelgan kishi najot topar.” (Shuaro: 88-89)

---

Rasululloh ﷺning qalb pokligi duolari

اللَّهُمَّ طَهِّرْ قُلُوبَنَا مِنَ النِّفَاقِ، وَأَعْمَالَنَا مِنَ الرِّيَاءِ، وَأَلْسِنَتَنَا مِنَ الْكَذِبِ، وَأَعْيُنَنَا مِنَ الْخِيَانَةِ…

Ma’nosi:
“Allohim! Qalbimizni nifoqdan, amallarimizni riyodan, tillarimizni yolg‘ondan, ko‘zlarimizni xiyonatdan pokla…”

---

Jasad va qalb shifosi

• Jasad kasalligi: sabr bilan o‘tilsa — ajr bo‘ladi, ba’zida shahidlik darajasi ham beriladi.
• Qalb kasalligi: agar tozalanmasa, oxiratda og‘ir azobga sabab bo‘ladi.

Qur’on aytadi:

قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنتُ بَصِيرًا…
“Parvardigorim, nega meni ko‘r qilib tiriltirding, axir bu dunyoda ko‘ruvchi edim-ku?!”
Alloh aytadi:
“Shunday. Senga Bizning oyatlarimiz kelganida sen ularni unutding. Bugun sen ham shunday unutilasan.” (Toha: 125-126)

---

Xulosa

Birodarlar! Shifo sababda emas, balki Ash-Shaafiy bo‘lgan Allohning irodasida. Shu sababli biz nafaqat jismimizning, balki qalbimizning ham shifosini Allohdan so‘rashimiz kerak.

Alloh taolo bizni:

• jasad kasalliklaridan,
• qalb xastaliklaridan,
• jamiyatimizdagi illatlardan ham asrasin.

Amin.