Mashhur qidiruvlar:

tavhid namoz zakot
Bosh sahifa >Har xil >Qo‘yning moyagini yeyish halolmi yoki harommi?

Qo‘yning moyagini yeyish halolmi yoki harommi?

Nashr sanasi: June 14, 2025

Savol :

Ustoz, qo‘yning moyagi (ya’ni erkaklik urug‘ bezi) halolmi yoki harommi? Og‘aynilar bilan shu masalada tortishib qoldik. Men “harom, yeb bo‘lmaydi” deb aytdim, ular esa “halolligiga fatvo bor” deyishdi. Iltimos, dalili bilan tushuntirib bering.

Javob :

O’xshash savol-javoblar

Qo‘yning moyagini yeyish qat’iy harom emas. Rasululloh ﷺdan bu haqda aniq taqiq kelmagan. Ba’zi ulamolar uni makruh tahrimiy deyishgan, ya’ni yeb qo‘yish yaramaydi, lekin harom deyish uchun dalil yetarli emas. Asl hukm — halollik, harom deyish uchun qat’iy dalil kerak.

Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salovot va salomlar bo’lsin.

Asl hukmga ko‘ra, go‘shti halol bo‘lgan hayvon (masalan, qo‘y) Alloh tomonidan halol qilingan bo‘lsa, uning barcha a’zosi ham haloldir. Qur’on va sunnatda faqat aniq harom qilingan narsalar sanab o‘tilgan:

  • O‘lik hayvon (mayta)

  • Oqizilgan qon

  • Cho‘chqa go‘shti

  • Allohdan boshqasiga so‘yilgan hayvon va h.k.

Qo‘yning moyagi haqida esa Rasululloh ﷺdan aniq bir taqiq kelmagan. Ba’zi ulamolar, xususan Said ibn Musayyibdan kelgan mursal (zanjirsiz) rivoyatda qo‘yda “yetti joy harom” deyiladi. Ular orasida moyak ham bor. Hanafiy ulamolari bu xabarni dalil qilib, moyakni yeyishni “makruh tahrimiy” deb aytishgan. Ya’ni — yeb qo‘yish yaramaydi, lekin qat’iy harom ham deyilmaydi.

Shuning uchun:

  • Yeyishni xohlamagan kishi yemasin, bu tabiiy norozi bo‘lishdir.

  • Ammo harom deyish og‘ir gap — bunga qat’iy dalil kerak.

  • Asl holatda u halol yoki muboh sanaladi.

Yani:
– Halollikka dalil shart emas, u asl holat.
– Harom deyish uchun esa qat’iy dalil bo‘lishi shart.

Shuning uchun sizning “harom” deyishingiz ishonchli dalilga tayanmasa, bu to‘g‘ri bo‘lmaydi. Halolligiga esa asos bor — asl hukm halollikdir.

Vallāhu a‘lam.

Javob muallifi:

Shayx Sodiq Samarqandiy

Maqola foydali bo’ldimi?

1

  • Ayoli kunduzi uxlashini yoqtirmaydigan erkakning savoli.

    July 20, 2025
  • Ayol kishi erining aka-ukalariga aralashishi va eriga aql o‘rgatishi.

    July 20, 2025
  • To‘rtinchi farzand uchun eko qildirish joizmi?

    July 20, 2025
  • Boshiga urib o‘ldirilgan baliqni yesa bo‘ladimi?

    July 20, 2025
  • Ayol kishi odam gavjum joylarda niqob taqib, boshqa payt niqobsiz yursa bo‘ladimi?

    July 19, 2025
  • Yaqinlarga berilgan narsani albatta qaytarish shartmi?

    July 19, 2025