Bismillah,

Alloh taologa hamdlar, undan keyin payg‘ambar kelmaydigan oxirgi payg‘ambar, uning oilasi, sahobalari va qiyomatgacha ularga yaxshilik bilan ergashganlarga salavot va salomlar bo‘lsin.

Avvalo, har qanday holatda ham namozni vaqtida o‘qishga harakat qilish kerak. Alloh taolo Qur’onda shunday deydi:

“Namoz mo‘minlarga belgilangan vaqtlarda farz qilingan.”
(Niso, 4:103)

Shu sababli, agar imkoningiz bo‘lsa, namozni o‘qish uchun dars oralig‘ida yoki yon-atrofda bir burchak, tinch joy, oshxona yoki xonacha topib, tez va xolis niyat bilan o‘qib olishga harakat qiling.

Agar hech qanday imkon bo‘lmasa, holatingiz og‘irlashgan yoki chindan ham katta noqulaylik bo‘layotgan bo‘lsa — ulamolar bu holatni “haraj” (qiyinchilik) holatiga qiyos qilib, peshin va asrni jamlab o‘qishga ruxsat berganlar. Lekin bu doimiy odatga aylanmasligi kerak.

Jam’ qilish haqida:

Bunday jam’ qilish — ya’ni peshin va asrni birga o‘qish — ba’zi istisno holatlarda, masalan:

• safarda,

• kuchli kasallikda,

• yomg‘irda,

• yoki Rasululloh ﷺning sunnatlariga binoan ummatga qiyinchilik tug‘masligi uchun ruxsat etilgan.

Shuning uchun sizning holatingizda ham, agar vaqtida o‘qish chindan ham mutlaqo imkonsiz bo‘lsa, ulamolarning aytishicha, vaqtincha jam’ qilishga ruxsat bor.
Lekin bu vaqtincha choradir, baribir imkon bo‘lishi bilanoq vaqtida o‘qish ustuvorligiga qaytish kerak.

Eng muhim narsa:

Musulmon kishi uchun namoz birinchi o‘rindagi amaldir. Hayotdagi boshqa ishlarni — dars, ish, mashg‘ulotlarni — imkon qadar namoz vaqtlari asosida tashkil qilish kerak. Ishni namozga moslashtirish kerak, namozni ishga emas.

Agar darslaringiz namozga mutlaqo yo‘l qo‘ymayotgan bo‘lsa, bu holatni ham jiddiy o‘ylab ko‘rish lozim. Allohga suyaning, duo qiling, yechim so‘rang. Alloh taolo sizga albatta bir yo‘l ochadi.

Xulosa:

• Namozni vaqtida o‘qishga harakat qiling — bu asl vazifa.

• Agar bu mutlaqo imkonsiz bo‘lsa, vaqtincha peshin va asrni jamlab o‘qishga ruxsat bor, lekin bu odatga aylanmasligi kerak.

• Musulmon inson hayotini namozga qarab tartiblaydi, aksincha emas.

• Alloh sizga yengillik va tavfiq ato etsin.

• Vallohu A‘lam.