Bismillah,

Alloh ta’ologa hamdlar, undan keyin payg’ambar bo’lmaydigan payg’ambarga, uning oilasi, sahobalari va to qiyomatgacha ularga yaxshilikda ergashganlarga salavot va salomlar bo’lsin.

Soqol ektirish masalasida zamonamiz ulamolari ikki holatni ajratib ko‘rsatadilar:

1. Agar bu tabiiy bo‘lsa (ya’ni, inson tabiatan soqolsiz bo‘lsa)

• Agar kishining soqoli tabiatan siyrak yoki umuman chiqmasa, ulamolar soqol ektirish joiz emas deb hisoblashadi.
• Bunday holatda inson Allohning bergan xilqatiga rozi bo‘lishi kerak.
• Bu o‘zgarish tana tuzilishini sun’iy ravishda o‘zgartirishga kirib ketishi mumkin, shuning uchun joiz emas deyiladi.

Dalil:
Alloh taolo aytadi:

“… ularga amr qilsam, Allohning yaratganini o`zgartirarlar», dedi. (Niso surasi, 119-oyat)
Bu oyatda shaytonning vasvasasi ostida Alloh yaratgan tabiiy qiyofani o‘zgartirish taqiqlangani ko‘rsatilgan.

2. Agar soqolning to‘kilishi yoki chiqmasligi kasallik yoki jarohat sababli bo‘lsa

• Agar biror kasallik, kuyish, jarohat yoki boshqa sabab tufayli soqol chiqmay qolsa, ulamolar bunday holatda soqol ektirish joiz deb hisoblashadi.
• Chunki bu sun’iy o‘zgarish emas, balki avvalgi tabiiy holatni tiklash hisoblanadi.

Dalil:
Imom Termiziy va Abu Dovud rivoyat qilgan hadisda Asad ibn Kulab (roziyallohu anhu) jangda burni kesilgan edi.

Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) unga avval kumushdan burun yasashga ruxsat berdilar. Keyin u hidlanib ketgani sababli, oltindan burun yasashga ham ruxsat berdilar. (Abu Dovud, 4232; Termiziy, 1770 – Hasan hadis)

Bu hadisdan ulamolar quyidagi xulosani chiqarganlar:

• Agar biror kishi jarohat yoki boshqa sabablarga ko‘ra tabiiy qiyofasini yo‘qotsa, uni tiklash uchun jarrohlik amaliyoti qilish mumkin.
• Shuning uchun kasallik yoki jarohat tufayli soqol chiqmay qolgan bo‘lsa, ektirish joiz bo‘ladi.

Xulosa

• Agar soqol tabiatan siyrak yoki umuman chiqmasa, soqol ektirish joiz emas.
• Agar kasallik, kuyish yoki jarohat tufayli soqol chiqmay qolgan bo‘lsa, soqol ektirish joiz.
• O‘z tabiatidan norozilik qilib, Alloh yaratgan shaklni sun’iy o‘zgartirish shar’an joiz emas.

Vallohu A’lam.